لاستیک های شما چند ساله و تا چه حد خطرناک است؟
برای سال‌ها مردم به منظور تشخیص صحت و سلامت یک تایر، تنها به میزان عمق آج‌های آن توجه می‌کردند و با در نظر گرفتن میزان صاف شدگی ظاهری آنها اقدام به تعویض تایر خودرو خود می‌نمودند. معمولا اگر عمق آج تایر خودرو در حد معقولی باشد، مالک فرض می‌کند که تایر سالم است و مشکلی ندارد؛ فارغ از آنکه به نسبت به فاکتور مهم سن تایر تاملی نموده باشد. این اهمال می‌تواند بسیار خطرناک باشد. یادتان نگه دارید که تایرهای قدیمی ورای میزان صاف شدگی و عمق آج‌ها، می‌توانند بسیار خطرناک و مهلک باشند.
گرچه به طور رسمی هیچ تاریخ انقضای خاصی برای تایرها اعلام نمی‌شود اما خودروسازان توصیه می‌کنند که حداکثر پس از گذشت شش سال حتما بایستی تایرها تعویض گردند. به عنوان مثال در یک تصادف در سال ۲۰۰۸ میلادی، راننده فورد اکسپلورر مدل ۱۹۹۸ بجای خرید لاستیک نو برای خودرویش، از تایر کهنه استفاده می‌کند. دو هفته بعد حین حرکت تایر خودرو می‌ترکد، خودرو منحرف شده و موجب مرگ یک موتور سوار می‌شود. تحلیل‌ها نشان داد که عمر آن تایر کهنه بیش از ۱۰ سال بوده است. همچنین در تصادف پورشه کاررا جی تی که بازیگر معروف پل واکر سرنشین آن بود، تایرها بیش از ۹ سال عمر داشتند و احتمالا موجب کاهش کنترل‌پذیری خودرو بوده‌اند.
برای برخی افراد تایر کهنه به هیچ وجه به عنوان یک مسئله و مشکل مهم مطرح نیست؛ چرا که آنها معمولا حدود ۲۰ تا ۲۵ هزار کیلومتر در سال با خودرو مسافرت می‌کنند و در اثر این میزان پیمایش، تایرها در کمتر از ۳ یا ۴ سال آج خود را از دست داده و صاف می‌شوند. بنابراین مالک مجبور می‌شود که در سر موعد آنها را تعویض نماید.
اما اگر شما جزو آن دسته افرادی هستید که کمتر از خودروی شخصی استفاده می‌کنید، بایست پیر شدن (کهنه شدن) تایرها را جدی بگیرید. همچنین اگر یک خودروی کارکرده خریداری نموده‌اید نیز بایستی نسبت به طول عمر تایرها التفات لازم را داشته باشید. لطفا در ادامه با کاریرا همراه شوید تا نکاتی را پیرامون پیر شدن تایرها به استحضارتان برسانیم.
با گذر زمان چه اتفاقی برای تایرهای کهنه می‌افتد؟
«شان کین» رئیس موسسه استراتژی‌ها و تحقیقات ایمنی، تایر کهنه را با یک کش لاستیکی کهنه مشابه می‌دانند؛ اگر شما یک کش لاستیکی کهنه را بکشید، شروع به ترک خوردن نموده و قابلیت ارتجاعی و استحکام لازم را از خود نشان نداده و خیلی زود از هم خواهد گسست.
تَرَک‌های ریز در تایرها با گذشت زمان شروع به گسترش نموده و در سطح درونی و بیرونی تایر خودرو قابل مشاهده خواهند بود. این ترکها در نهایت می‌توانند موجب جدا شدن رشته سیم‌های فلزی تایر خودرو از بخش لاستیکی شده و منجر به کاهش کنترل پذیری خودرو و یا ترکیدگی تایر شوند. نگهداری نامناسب و یا حرارت می‌تواند سرعت فرآیند پیرشدگی تایر را افزایش دهد.
آقای کین و سازمان متبوعش بیش از ۲۵۰ تصادف را که در آنها عمر تایرها بیشتر از ۶ سال بوده مورد بررسی قرار داده‌اند. در بسیاری از این تصادفات به موجب جداشدگی موضعی سیم‌های فلزی از بخش لاستیکی تایر، کاهش کنترل پذیری خودرو رخ داده و باعث واژگونی آن شده است. حدود ۲۲۳ نفر کشته و ۳۰۰ مجروح جزو آمار این تصادفات هستند.
هر تایری که به اندازه کافی در جاده بوده، به تدریج تسلیم مرور زمان خواهد شد. تایرهای با طول عمر بالاتر دارای ترکیبات شیمیایی خاصی هستند که فرایند پیرشدگی تایر خودرو را به تعویق می‌اندازند اما به هیچ عنوان آن را متوقف نخواهند نمود.
یک تایر خودرو چه مدت دوام می‌آورد؟
تولید کنندگان تایر و خودروسازان و تولیدکنندگان لاستیک عقاید مختلفی پیرامون عمر تایرها دارند. بسیاری از خودروسازان معتبر نظیر بنز، نیسان و فورد فارغ از میزان صاف شدگی توصیه می‌کنند که تایرها را نهایت هر شش سال تعویض نمایید.
تولیدکنندگان تایر مانند کانتیننتال و میشلین می‌گویند که تایر خودرو می‌تواند تا ۱۰ سال هم عمر کند اما بعد از سال پنجم بایستی به طور مرتب مورد بازرسی قرار بگیرد. انجمن تولید کنندگان لاستیک اعلام کرده که نمی‌توان طول عمر مشخصی را برای تایر تعیین کرد چراکه عواملی چون حرارت، نحوه انبارداری، شرایط استفاده و غیره می‌توانند بر طول عمر تایر تاثیر بگذارند.
حرارت
گرما باعث می‌شود که تایرها زودتر عمر مفید خود را پشت سر بگذارند. همچنین قرار گرفتن تایر در معرض نور آفتاب یا شرایط آب و هوایی مرطوب ساحلی نیز می‌تواند فرآیند پیر شدن تایر را تعجیل نماید. بنابراین خودروهایی که معمولا در اینگونه مناطق آب و هوایی تردد می‌کنند بایست زودتر تایرهایشان تعویض گردد.
نحوه انبارداری تایرها
این مورد درباره تایرهای زاپاس یا آنهایی که مدت‌ها در گوشه انبار افتاده‌اند کاربرد دارد. لازم است بدانید که تایرهای بلااستفاده نسبت به تایرهایی که تحت سرویس قرار دارند، زودتر پیر می‌شوند.
شرایط استفاده و کاربرد تایرها
به عنوان مثال اینکه آیا تایر به درستی تنظیم باد شده یا نه، می‌تواند بر طول عمر تایر خودرو تاثیر بگذارد. تایر کم باد زودتر معیوب خواهد شد. همچنین اینکه آیا تا به حال تایر پنچرگیری شده یا نه نیز می‌تواند تاثیر گذار باشد.تایر خودروهایی که فقط آخر هفته مورد استفاده قرار می‌گیرند در قیاس با آنهایی که هر روز مسافت قابل توجهی را طی می‌کنند، به طرز متفاوتی پیر و کهنه خواهد شد.
عمر تایر را چگونه تعیین کنیم؟
دیواره کناری تایر شامل برخی اعداد و ارقام است که می‌توان به کمک آن عمر تایر را تعیین نمود. تایرهای تولید شده بعد از سال ۲۰۰۰ یک کد دات ۴ رقمی دارند که دو رقم اول نشان‌دهنده هفته تولید تایر و دو رقم دوم نشان دهنده سال تولید آن است. به عنوان مثال یک تایر با کد دات ۱۱۱۶، در هفته یازدهم سال ۲۰۱۶ میلادی تولید شده است.
بعد از چک نمودن تاریخ تولید تایر توصیه می‌شود حتما تایر طی دوره‌های منظم از نظر وجود ترک‌های ریز و درشت و نیز میزان خوردگی آج و سایر عیوب مورد بازرسی قرار بگیرد. ضمنا لرزش و یا تغییر در ویژگی‌های دینامیکی تایر می‌تواند نشان دهنده پیرشدن تایر باشد.
تایر کارکرده نخرید
گرچه قیمت بالای تایرهای نو عامل جذابیت تایرهای دست دوم است اما نباید تایر دست دوم بخرید چراکه از نوع شرایط نگهداری و کیفیت آن اطلاعی ندارید. این تایر می‌تواند توسط میخ سوراخ شده و یا عیب دیگری داشته باشد که تشخیص آن دشوار است. بنابراین بهتر است از خرید تایر دست دست دوم اجتناب نمایید.
مطمئن شوید که تایر نو خریداری می‌کنید
صِرف نو بودن ظاهری یک تایر دلیل بر تازگی باطنی آن نیست؛ بنابراین پیش از خرید تایر تاریخ تولید آن را حتما چک نمایید و اگر بیش از سه سال از تولید آن گذشته است آن را نخرید. به طور کلی نمی‌توان مقررات خاصی برای تعویض اجباری تایرها در موعد مشخص اعلام نمود اما توصیه می‌کنیم که به طور مرتب و ترک‌های تایر را به طور چشمی بررسی کنید و در صورت خوب بودن وضعیت ظاهری تایر، نهایتا بعد از ۵ سال حتما نسبت به تعویض تایرها اقدام نمایید؛ چرا که احتمال دارد عمر شما به تعویض این تایرها وابسته باشد پس لطفا هرگز در این باره خساست به خرج ندهید.
منبع: edmunds
