چه اتفاقی در پیش فروش سایپا افتاد؟
امروز چهارشنبه ۱۴ شهریور ۹۷ شرکت خودروسازی سایپا اقدام به پیش فروش ۵۰ هزار خودرو با قیمت مصوب نمود. اما طبق گزارشات رسیده علاوه بر مشکلات همیشگی این نوع پیش فروش ها مانند خطا در ورود به سیستم و بازنشدن صفحات، خریدارانی که توانسته بودند وارد سیستم شوند در ثانیه های اول با پیام اتمام موجودی آن مرحله مواجه شدند. البته طبق گفته مسولان سایپا، وبسایت ثبت نام هر ۱۵ دقیقه برای چند ثانیه باز می شود تا متقاضیانی که سرعت عمل بالاتری دارند(!) بتوانند وارد سیستم شوند.
ما در کاریرا سعی کرده ایم به بعضی سوالات مهم در این زمینه پاسخ دهیم
چرا سایت و سیستم پیش فروش خودرو امکان سرویس دهی به حجم بالای متقاضیان را ندارد؟
دلیل کاملا مشخص است. سیستم های نرم افزاری و سخت افزاری پیش فروش (که معمولا توسط شرکت دیگری به جز خودروساز مدیریت و نگهداری می شود) ظرفیت پاسخدهی به تعداد مشخصی از تقاضا در هر ثانیه را دارند. مثلا اگر ظرفیت پاسخگویی سرورها با توجه به زیرساختشان در حدود ۱۰۰ تقاضا در ثانیه باشد، اگر با ۲۰۰۰ تقاضای مردم در ثانیه مواجه شود از کار خواهد افتاد.
با توجه به وضع اسفبار معیشت و بازار کار و سرمایه و همچنین جذابیت بالای اختلاف قیمت ها بین خودروساز و بازار، طبیعی است که حجم بالای تقاضا برای دلالی و بهره مندی از سود آن به سوی خرید خودرو با قیمت شرکتی سرازیر شود. اگر مسولان فروش خودرو، پیش بینی این حجم بالای تقاضا را نکرده بودند قطعا کمکاری و اهمال داشته اند.
چرا در چند ثانیه اول ظرفیت ثبت نام و پیش فروش خودرو تکمیل می شود؟
این هم به نظر ما دلیل روشنی دارد و اینکه اکثر متقاضیان نمی توانند ثبت نام کنند کاملا طبیعی است. بگذارید طور دیگری بگوییم؛ ثبت نام ۳ مرحله دارد:
- مرحله ۱: ورود به سیستم
- مرحله ۲: ورود اطلاعات و پر کردن فرمها
- مرحله ۳: پرداخت
مرحله ۱: ورود به سیستم
در پیش فروش قبلی بهمن موتور که مزدا ۳ با قیمت حدود ۱۴۰ میلیون تومان عرضه شد طبق آمار بهمن موتور در لحظه اول ۲۱۲ هزار نفر برای خرید به وب سایت پیش فروش مراجعه نمودند. حالا که سایپا اقدام به پیش فروش پراید و تیبا با قیمت های حدود ۲۰ تا ۳۰ میلیون تومانی کرده است حتما آمار متقاضیان چند برابر مزدا۳ بوده است. پس پیش بینی ۴۰۰ هزار متقاضی در لحظه اول دور از انتظار نیست.
این که سرورها و سیستم های کامپیوتری ای که در این مرحله برای پیش فروش سایپا استفاده شده آیا ظرفیت این حجم متقاضی در لحظه را داشته اند یا خیر پاسخ روشنی دارد. خیر! چون طبق مشاهدات طبق معمول سیستم در لحظات اول با خطاهای گوناگون برای اکثر متقاضیان از دسترس خارج شده بود.
اما آیا کسانی توانستند در سیستم پیش فروش وارد شده و ثبت نام کنند؟ بله حتما افرادی هستند. اکثر این افراد در لحظه اول و با استفاده از VPS یعنی سرورهای مجازی (که البته در دسترس همگان هست) بدون اینکه نیاز باشد از ترافیک شبکه های معمول مثل ADSL و اینترنت همراه استفاده کنند به سیستم فروش متصل شده اند. این نحو اتصال به سایت پیش فروش شاید در حد چند میلی ثانیه تا حداکثر ۱ تا ۲ ثانیه سریعتر از ارتباط مردم عادی است اما فراموش نکنید در رقابت بین چند صدهزار نفر، ۱ میلی ثانیه هم اهمیت دارد.
مرحله ۲: ورود اطلاعات و پر کردن فرمها
فرض کنید شما توانسته اید وارد سیستم شده و حالا باید فرم های لازم را پر کنید. اطلاعاتی مانند نام و نام خانوادگی، شماره ملی، آدرس، …
در بهترین حالت پر کردن این فرمها برای شما بین ۱ تا ۲ دقیقه زمان می برد تا بتوانید وارد مراحل پرداخت شوید. درست است؟ خیر! کاملا اشتباه می کنید. اگر فکر می کنید در شرایط فعلی و سیل تقاضاهای چند صدهزارتایی می توانید مثل همیشه و به صورت عادی شروع به تایپ نام و آدرس و غیره کنید سخت در اشتباهید. در بالا توضیح دادیم بحث بر سر میلی ثانیه (یک هزارم ثانیه) است. مطمئن باشید پر کردن فرم افرادی که موفق به خرید شده اند در کسری از ثانیه اتفاق افتاده است. چطور؟
این افراد با استفاده از نرم افزارهای گوناگونی که برای پر نمودن خودکار فرم ها وجود دارد، اقدام به ورود اطلاعات کرده اند. یعنی قبلا اطلاعات خود را در نرم افزار های Auto Fill وارد کرده اند و نرم افزار می داند به محض باز شدن صفحه فرم اطلاعات، باید در خانه نام، نام خانوادگی، آدرس، شماره ملی، کد پستی و غیره چه اطلاعاتی را قرار دهد. تمام این ها در کسری از ثانیه اتفاق می افتد و این متقاضی وارد صفحه پرداخت می شود و عملیات پرداخت را انجام می دهد در حالی که اکثر خریداران دیگر هنوز درگیر باز شدن یا نشدن سایت هستند و تنها ۱ یا ۲ ثانیه از شروع پیش فروش گذشته است.
مرحله ۳: پرداخت
این بخش از عملیات خرید معمولا بدون مشکل خاصی انجام می شود چرا که درگاه های پرداخت توسط بانک ها و شبکه شاپرک مدیریت می شود و با توجه به اینکه روزانه چند ده میلیون تراکنش در این سیستم انجام می شود معمولا ظرفیت پاسخدهی به متقاضیان در حد کاملا خوبی وجود دارد.
پس حالا که بیشتر با نحوه انجام پیش فروش آشنا شدیم باید بدانیم اگر قصد پیش خرید خودرو در شرایط التهابی بازار را داریم باید با آمادگی کامل و اطلاع از شرایط واقعی اقدام کنیم و بدانیم در شرایط معمولی و در منزل و محل کار و با سیستم های اینترنتی معمول شانس بسیار بسیار اندکی وجود دارد چرا که هستند خریدارانی که مثل یک تانک جنگی با آمادگی کامل و مجهز، به محض رسیدن ثانیه ی مقرر اقدام به خرید می کنند.
آیا چاره ای وجود دارد؟
چارهی این مشکل در دست متولیان فروش است که اولا باید زیرساخت های سیستم نرم افزاری و سخت افزاری خود را تقویت کنند تا توانایی جوابگویی حجم بالای متقاضیان را داشته باشند. سپس برنامه ریزی را به صورت هوشندانه انجام دهند به نحوی که برای مثال با تقسیم بندی مساوی ظرفیت فروش، متقاضیان بر حسب شماره اول و دوم کد ملی بتوانند در ساعات مختلف به وب سایت فروش مراجعه کنند
البته چاره اصلی در جای دیگری است. تا زمانی که امکان فروش خودرو در بازار آزاد با قیمتی به مراتب بالاتر از قیمت مصوب وجود دارد، تمام این راهکارها آب در هاون کوبیدن است.
سلب مسولیت: کاریرا در مورد این تکنیک ها و افرادی که توانستند با استفاده از آنها پیش خرید خودرو را انجام دهد قضاوت و داوری نمی کند و هیچ نظری بر له یا علیه آن ندارد. هرچند ما همیشه مخالف دلالی و سوداگری مخرب در بازارهای کشور هستیم.